Znamy zwycięzców Polsko-Niemieckiej Nagrody Dziennikarskiej im. Tadeusza Mazowieckiego 2016

Podczas uroczystości wręczenia Polsko-Niemieckiej Nagrody Dziennikarskiej im. Tadeusza Mazowieckiego 2016 w lipskim Media City wyróżniono tegorocznych zwycięzców. Nagrodę w kategorii Prasa otrzymała Emilia Smechowski za pracę „Jestem, ale ty mnie nie widzisz” opublikowaną w TAZ am Wochenende. W kategorii Radio zwyciężyła Tilla Fuchs za pracę „New York, New York lub: Co nowego w starej ojczyźnie” wyemitowaną przez Sr2 Kulturradio. W kategorii Telewizja odznaczeni zostali Marek Tomasz Pawłowski i Małgorzata Walczak za pracę „Dotknięcie anioła” z Redakcji Form Dokumentalnych TVP i WDR PG Dokumentation. W kategorii „Dziennikarstwo na Pograniczu” jury wyróżniło pracę Kingi Wołoszyn-Kowandy i Krzysztofa Czajki powstałą w ramach programu „Kowalski i Schmidt“ w TVP Wrocław / RBB. Wśród nominowanych zaleźli się również dziennikarze Radia Wrocław - Przemysław Gałecki i Tomasz Sikora.

- Dziennikarze odgrywają znaczną rolę w kształtowaniu stosunków polsko-niemieckich. Są ważnymi „budowniczymi mostów” między ludźmi z obu krajów, między polityką i społeczeństwem. Poprzez swoją pracę pomagają obalać stereotypy, rozwiązywać nieporozumienia, budować wzajemne zrozumienie. Przy tym ciąży na nich duża odpowiedzialność, dlatego dla zrozumienia ich przekazu potrzebne są wolne i niezależne media. Wolne media przynależą do Europy jak wolność i demokracja, jak praworządność i gospodarka rynkowa. Poprzez przyznanie Nagrody im. Tadeusza Mazowieckiego opowiadamy się za wolnością mediów – podkreślił Stanisław Tillich, premier Wolnego Państwa Saksonia i gospodarz uroczystości.

 
Laudacje na cześć zwycięzców konkursu wygłosili członkowie jury. W kategorii Prasa niemiecki juror Dietrich Schröder wskazał na budzenie żywych emocji jako szczególną cechę pracy „Jestem, ale ty mnie nie widzisz” Emilii Smechowski. Autorka, poprzez pokazanie trudności integracji migrantów na przykładzie polskiej rodziny w Niemczech, pozwala czytelnikowi zapoznać się z własnymi doświadczeniami, odczuciami i wątpliwościami.

- Krytyka odnosząca się nie tylko do świadomego ukrywania pochodzenia przez rodziców, ale także do wymagania od dzieci, aby w nowej ojczyźnie były bardziej niemieckie od samych Niemców, tkwi w pracy tak samo głęboko jak poszukiwanie odpowiedzi na pytanie, dlaczego rodzice postępowali właśnie tak, a nie inaczej. Praca otwiera czytelnikom urodzonym w Niemczech oczy na to, dlaczego integracja w tym kraju jest tak trudna – mówił juror.

Zdaniem Dietricha Schrödera w sposób szczególny pozostają w pamięci zdania takie jak to: „Jak kameleony, nauczyliśmy się ukrywać w niemieckim społeczeństwie”.

Juror w kategorii Radio Jürgen Hingst podkreślił, że w pracy „New York New York oder Neues aus der alten Heimat“ autorki Tilli Fuchs ucieczka i wypędzenie zostały pokazane z zupełnie nowej perspektywy.

- Ucieczka ojca ze Śląska, poszukiwanie ojczyzny i tożsamości przez kolejne pokolenia oraz obecne położenie uchodźców splatają się ze sobą w przekonujący sposób. Temat został wyjęty z historycznego kontekstu i przedstawiony w teraźniejszości. Całość pokazana jest wybitnie, inteligentnie, wspaniale opracowana. Autorce udaje się połączyć „kiedyś” z „teraz”, bo posługuje się językiem, który będzie zrozumiały także dla młodego pokolenia – komplementował autorkę juror.

Zwycięska praca w kategorii Telewizja „Dotknięcie anioła” Marka Tomasza Pawłowskiego i Małgorzaty Walczak opowiada historię ocalałego z Holocaustu Henryka Schoenkera, syna Leona Schoenkera, przewodniczącego Gminy Żydowskiej w Oświęcimiu. Bohater opowiada w filmie o swoim życiu w ukryciu, w getcie, o ucieczce przed deportacją. Polski juror w kategorii Telewizja Jacek Kamiński zwrócił uwagę na fakt, że nagrodzona praca stoi na pograniczu teatru telewizji, filmu dokumentalnego i fabularnego. Przetworzenia telewizyjne (z nieruchomej fotografii powstaje czarno-biały film) powodują, że jest to próbka najwyższej klasy realizatorskiej.

Laudatorka Gabriela Wiatr wygłaszająca laudację dla pracy „Kowalski i Schmidt“ Kingi Wołoszyn-Kowandy i Krzysztofa Czajki podkreśliła, że autorzy programu przyzwyczaili swoich widzów do niezmiennie wysokiego poziomu.

- W krótkiej i przystępnej formie serwują połączenie informacji z życia społecznego i kulturalnego polsko-niemieckiego pogranicza. Początki programu sięgają roku 1997, można zatem śmiało powiedzieć, że stanowi on niezwykle wartościową dokumentację ewolucji wzajemnych stosunków, sympatii i antypatii, trendów, problemów i wspólnych przedsięwzięć – oceniła jurorka.

Jej zdaniem na wielkie uznanie zasługuje umiejętność wyszukiwania tematów, które tak trafnie obrazują sedno pogranicza.

Była to XIX edycja Polsko-Niemieckiej Nagrody Dziennikarskiej, która od  2013 r. nosi imię Tadeusza Mazowieckiego w uznaniu dla działalności dziennikarskiej tego działacza na rzecz praw obywatelskich i pierwszego demokratycznego premiera Polski po 1989 roku. Do konkursu nadesłano łącznie 116 prac, 62 z Niemiec i 54 z Polski. Polsko-Niemiecka Nagroda Dziennikarska przyznawana jest w kategoriach: Prasa, Radio i Telewizja, a wysokość każdej z nich wynosi 5000 euro. Fundatorami Nagrody są Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej, Fundacja Roberta Boscha oraz sześć regionów partnerskich: trzy kraje związkowe – Brandenburgia, Meklemburgia-Pomorze Przednie i Wolne Państwo Saksonia oraz trzy województwa – zachodniopomorskie, lubuskie i dolnośląskie. Nagroda w kategorii „Dziennikarstwo na Pograniczu”, której wysokość także wyniosła 5000 euro, tym razem została sfinansowana przez Wolne Państwo Saksonia za pracę, która w sposób przykładny dokumentuje codzienność na pograniczu i została przygotowana przez dziennikarza lub dziennikarkę z sześciu regionów partnerskich.

Uroczyste wręczenie nagród w konkursie miało miejsce w ramach IX Polsko-Niemieckich Dni Mediów, które po raz pierwszy odbyły się w Lipsku i zostały objęte patronatem Premiera Wolnego Państwa Saksonia Stanisława Tillicha. Dni Mediów odbyły się pod mottem „Europa na rozstajach – integracja czy wykluczenie” we współpracy z Medientreffpunkt Mitteldeutschland.

Uroczystość wręczenia nagrody została pokazana przez telewizję MDR. Nagranie będzie dostępne w mediatece stacji jeszcze przez miesiąc: www.mdr.de/mediathek/index.html.

Z pracami nominowanymi zapoznać się można na stronie: www.polsko-niemiecka-nagroda-dziennikarska.pl.