Regiony odchodzące od węgla powalczą o miliardowe wsparcie z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji
27.02.2025 12:03
Marszałkowie pięciu polskich regionów węglowych – Śląska, Wielkopolski, Dolnego Śląska, Łódzkiego i Małopolski – wystosowali wspólne stanowisko do instytucji europejskich, w tym Parlamentu Europejskiego, Komisji Europejskiej i Europejskiego Komitetu Regionów, a także do Prezesa Rady Ministrów RP. Apelują o reakcję na konsekwencje transformacji energetycznej prowadzącej do neutralności klimatycznej oraz o dyskusję na temat przyszłości Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji w kontekście polityki spójności po 2027 roku.
- Podczas konwentu podpisaliśmy Stanowisko Regionów Węglowych w sprawie kontynuacji wsparcia po 2027 r. z Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji regionów odchodzących od węgla, aby żaden z nich nie pozostał w tyle! To ważny dokument, który odpowiada na wyzwania transformacji społeczno-gospodarczej i wspiera politykę UE w dążeniu do neutralności klimatycznej, podkreślając przy tym, iż wspólnie dążymy do sprawiedliwej i zrównoważonej przyszłości – mówi wicemarszałek Michał Rado.
Polska jest największym beneficjentem Funduszu Sprawiedliwej Transformacji, otrzymując 3,8 mld euro, co stanowi 20% całkowitego budżetu tego programu. Kolejny okres programowania zbiegnie się z dalszym wygaszaniem kopalń w Polsce i przygotowaniami do całkowitego zakończenia wydobycia węgla. Wspólne stanowisko pięciu regionów węglowych ma na celu zagwarantowanie kontynuacji wsparcia w postaci dedykowanego Funduszu UE, z utrzymaniem finansowania na co najmniej obecnym poziomie.
Stanowisko to zostało podpisane w trakcie Konwentu Marszałków Województw RP w Krakowie przez: Łukasza Smółkę – Marszałka Województwa Małopolskiego, Wojciecha Saługę – Marszałka Województwa Śląskiego, Marka Woźniaka – Marszałka Województwa Wielkopolskiego, Michała Rado – Wicemarszałka Województwa Dolnośląskiego oraz Artura Bagieńskiego – Członka Zarządu Województwa Łódzkiego.
Podpisane porozumienie nie tylko podkreśla wolę współpracy, ale także akcentuje konieczność zapewnienia dodatkowych środków w ramach Funduszu Sprawiedliwej Transformacji, które są niezbędne dla dalszego rozwoju regionów odchodzących od węgla. Fundusz na rzecz Sprawiedliwej Transformacji, ustanowiony w 2021 roku, skierowany jest do regionów, które w największym stopniu doświadczają skutków transformacji energetycznej. Jego istnienie pozwala na łagodzenie wyzwań społeczno-gospodarczych wynikających z odchodzenia od węgla, wspierając jednocześnie politykę UE w zakresie osiągania neutralności klimatycznej.
Sygnatariusze podkreślają, że doświadczenia ostatnich dwóch lat pokazały, jak skutecznie można dostosować wsparcie unijne do specyficznych potrzeb rozwojowych poszczególnych terytoriów. Dlatego konieczne jest utrzymanie Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji po 2027 roku jako odrębnego instrumentu finansowego, skoncentrowanego na regionach górniczych. Powinien on zachować swoją specyfikę i komplementarnie uzupełniać politykę spójności.
