rozmiar czcionki: A | A | A

25-lecie województwa dolnośląskiego

01.02.2024 14:14

Województwo dolnośląskie powstało w 1999 roku poprzez połączenie kilku innych województw: wrocławskiego, legnickiego, jeleniogórskiego, wałbrzyskiego i części leszczyńskiego oraz kaliskiego. Decyzja ta miała poprawić efektywność administracji poprzez zmniejszenie liczby województw z 49 do 16. Teraz mieszkańcy regionu mają jedno duże „superwojewództwo”, gdzie samorządność i działania władz działają lepiej niż kiedykolwiek wcześniej. Z okazji ćwierćwiecza możemy poddać się refleksji, spojrzeć z perspektywy 25 lat i zastanowić czy koncepcja jednego województwa spełniła nasze oczekiwania.

Rozwój Dolnego Śląska przez ostatnie 25 lat: liczby mówią same za siebie!
Transformację, jaką przeszedł Dolny Śląsk w ciągu ćwierćwiecza, można zobaczyć spoglądając na liczby. Dochody budżetowe regionu wzrosły aż pięciokrotnie z 329,8 mln złotych w 1999 roku do imponujących 1,674 mld zł w 2022 roku. To gigantyczny postęp finansowy. [1]


Nie mniej imponujący jest wzrost PKB regionu o 160 milionów złotych. Od 56,6 mln zł w 2000 roku do obecnych 221 mln zł, co stanowi 8,4% krajowego PKB. To oznacza, że Dolny Śląsk stał się jeszcze ważniejszym graczem na polskiej scenie gospodarczej. [1]


Inwestycje także trzymają krok z dynamicznym rozwojem. Nakłady na nie potroiły się: z 3 492 zł na mieszkańca w 2000 roku do 10 468 zł w 2021 roku. To oznacza, że infrastruktura Dolnego Śląska szybko rośnie, zapewniając lepsze warunki życia i pracy dla jego mieszkańców. [1]


Omawiając znaczenie regionalnego rozwoju marszałek województwa dolnośląskiego – Cezary Przybylski, powiedział:
– Dolny Śląsk jest dziś jednym z najszybciej rozwijających się regionów w całej UE oraz liderem pod względem przyrostu zatrudnienia. W latach 2014-2020 (Regionalny Program Operacyjny – poprzednia perspektywa UE) w rozwój regionu przy wsparciu unijnym zainwestowaliśmy prawie 10 miliardów złotych – to jeden z najlepszych wyników w Polsce. Nasze ambicje sięgają jednak wyżej. Nowy okres programowania środków UE na lata 2021-2027 to rekordowe blisko 11 miliardów złotych, które wynegocjowaliśmy dla naszego regionu. Środki unijne pozwolą nam kontynuować realizację wielu potrzebnych Dolnoślązakom inwestycji, a naszą misją jako samorządu regionalnego jest właśnie praca na rzecz mieszkańców Dolnego Śląska.


To nie wszystko! Podczas 25 lat Dolny Śląsk zrealizował wiele innych imponujących projektów, które wpłynęły na jakość życia jego mieszkańców.

Dolny Śląsk stawia na kolej
Na Dolnym Śląsku kolej rozrasta się dynamicznie. Koleje Dolnośląskie, lider w przewozach regionalnych, świętują 15 urodziny, mając na koncie wiele osiągnięć, w tym zwiększenie floty nowoczesnych pociągów, budowę hali serwisowej i otwarcie nowych tras, w tym do Lubina, Bielawy, Świeradowa-Zdroju, Sobótki oraz sezonowych połączeń do Świnoujścia. Koleje Dolnośląskie w lipcu przewiozły ponad 100 milionów pasażerów i pokonały milion kilometrów. Na ten moment postawiły sobie za punkt honoru rewitalizacje i przejęcie nieczynnych linii kolejowych od PKP, aby przywrócić na nich ruch pociągów pasażerskich. Wszystko to w celu zapewnienia wygodnego dostępu do kolei dla Dolnoślązaków w codziennej komunikacji oraz w turystyce regionalnej. Za cel obrały sobie walkę z wykluczeniem komunikacyjnym mieszkańców Dolnego Śląska. [4] [3]


W tym roku, dzięki zbieżności dat i obchodzeniu podwójnych rocznic, świętując 25-lecie istnienia województwa dolnośląskiego oraz 15 rocznicę powstania Kolei Dolnośląskich, nastąpiło uroczyste przedstawienie pociągu „Jadwiga”, które miało miejsce 30 września. Umieszczenie wizerunku patronki na bocznej ścianie pociągu odwołuje się do tradycji obchodzenia dnia Dolnego Śląska w dniu świętej Jadwigi. Odsłonięcie wizerunku opiekunki regionu jako początek uroczystości podkreśliło, jak istotną rolę pełni kolej dla województwa oraz jak znaczący wpływ ma na przemysł, infrastrukturę, turystykę i ekologię. [4] [3]


Jubileuszowe otwarcie: świętowanie ćwierćwiecza
Uroczysta inauguracja w Operze Wrocławskiej, odbyła się 16 października, podczas sesji Sejmiku Województwa Dolnośląskiego, gdzie wręczono nagrody oraz nadano tytuł „honorowego obywatela Dolnego Śląska” Julianowi Gozdowskiemu, nauczycielowi, trenerowi narciarstwa i inicjatorowi Biegu Piastów oraz Stanisławowi Gebhardtowi, politykowi, ekonomiście, więźniowi niemieckich obozów koncentracyjnych, publicyście, działaczowi społecznemu, żołnierzowi Armii Krajowej i Szarych Szeregów. [5]


Pani Elżbieta Berezowska, skarbnik województwa dolnośląskiego, została uhonorowana dyplomem uznania za jej wybitny wkład jako współtwórcy i lidera administracji finansowej samorządu wojewódzkiego na Dolnym Śląsku. Wyróżniono jej profesjonalizm oraz umiejętności budowania relacji z zarządami województwa na przestrzeni 25 lat historii regionu. [5] [2]



Wielkie obchody

Dotychczasowe obchody święta województwa dolnośląskiego skupiały się głównie na dniu świętej Jadwigi, patronki regionu. Jej wspomnienie liturgiczne od 2010 roku, jest obchodzone jako święto województwa dolnośląskiego. Jednakże, z okazji tej okrągłej daty, świętowanie postanowiono uczcić ze zdecydowanie większym rozmachem. Nie tylko jeden dzień, ale aż cały miesiąc wypełniono ponad 200 wydarzeniami na terenie całego regionu! [5]


Cykl wydarzeń artystycznych został rozpoczęty 1 października przez Operę Wrocławską, która to przygotowała specjalnie na tę okazję nowe wydanie „Czarodziejskiego fletu”. Marek Krajewski został zaproszony do napisania nowych dialogów i dzięki temu powstał „Czarodziejski Flet w Breslau”. [1]


Kolejną serią atrakcji, która stanowiła formę prezentacji regionu, był XIV Festiwal Tradycji Dolnego Śląska, podczas którego widzowie mieli okazję poznać bogactwo kulturowe regionu poprzez tradycyjne tańce i stroje ludowe z różnych jego stron. Urozmaiceniem promocji regionu był również koncert zespołu Hejszovina, który swoją twórczością nawiązuje do regionalnej kultury. Wydarzenia promujące wartości i dziedzictwo kulturowe stanowią doskonałą okazję do odkrywania tradycji i dziedzictwa ludowego naszego regionu oraz umacniania tożsamości kulturalnej. [1]


Nie ma też lepszego momentu, by poznać nasze województwo. Zarówno z perspektywy kultury, jak i wizualnego aspektu. Z okazji obchodów święta jest wiele wydarzeń promujących piękno i wartość kulturalną regionu. W morzu atrakcji można przebierać od długich wędrówek, zwiedzania miast, po odkrywanie zabytków – wszystko to czeka na wyciągnięcie ręki.
Przykładowo, z tej okazji utworzono wydarzenie „Starówki Aglomeracji Wałbrzyskiej”, czyli cykl 4 wycieczek i warsztatów w Nowej Rudzie, Świdnicy i Wałbrzychu, w trakcie których podczas otwartego spaceru przewodnik opowiadał o historii danego miasta i jego tajemnicach. Tymczasem w Kowarach zorganizowano dwudniowy cykl wydarzeń pt. „Tajemnice Sudeckiego Uranu” i „Spacer z Lampami po Konarach”, w trakcie których pod okiem przewodnika zaprezentowano historię Kowar, w tym górnictwo, tkactwo oraz tradycje związane z produkcją dywanów i wydobyciem rudy uranu. [1]


Oczywiście, nie sposób zapomnieć o stolicy regionu. Z okazji ćwierćwiecza odbyły się tu liczne wycieczki, podczas których ochotnicy byli oprowadzani po najważniejszych, jak i tych mniej oczywistych atrakcjach Wrocławia. Program obejmował, m.in. zwiedzanie dawnej osady Zalesie, spacer po promenadzie staromiejskiej, wycieczkę krajoznawczą „Doliną Pałaców i Ogrodów – Śląskim Elizjum”, oraz terenową grę „Festung Breslau – Tajemnice Breslau”, wraz z innymi fascynującymi wydarzeniami. [1]


Po zwiedzaniu miast, ci, którzy pragną urozmaicić swoje doświadczenie odkrywaniem „tajemnic” Dolnego Śląska w terenie oraz spacerami wśród przyrody, znajdą odpowiedzi na swoje potrzeby w projekcie „Dolina Pałaców i Ogrodów”. Skoncentrowany na założeniach pałacowo-parkowych Doliny Bobru w Kotlinie Jeleniogórskiej projekt obejmuje zespół rezydencji, wież mieszkalnych, dworów renesansowych i kompleksów parkowo-pałacowych. Jedenaście z tych obiektów to pomniki historii, które kiedyś należały do znakomitych rodów, takich jak Habsburgowie, Hohenzollernowie, Czartoryscy, Radziwiłłowie i Schaffgotschowie. [1]


Jeśli jednak ktoś kładzie większy nacisk na możliwość zmęczenia się i zdobycia tężyzny fizycznej niż na sam relaks, to chętni mają możliwość uczestnictwa w „rajdach pieszych” organizowanych przez ZHP. Jest to część projektu „Wspaniały i Tajemniczy Dolny Śląsk”. W ramach rajdu uczestnicy mają okazję zdobyć wiedzę o przyrodzie oraz pierwszej pomocy, a także mogą wziąć udział w zabawnych grach na terenie Ślężańskiego Parku Krajobrazowego. Jest to okazja do wspólnego odkrywania uroków regionu. [1]


Taką obfitość i różnorodność atrakcji zawdzięczamy mieszkańcom Dolnego Śląska, którzy mieli możliwość zgłoszenia własnych wydarzeń, mających na celu promowanie regionu. Dzięki ich kreatywności i pomysłowości każdy może odnaleźć w morzu wspaniałości coś dla siebie, spędzając wolny czas zgodnie z własnymi preferencjami. [1]






Źródła;


[1]. Oficjalna stronna Urzędu Marszałkowskiego we Wrocławiu, Dolny Śląsk Travel./zakładka /zobacz wydarzenia/O jubileuszu, data publikacji - 14.09.2023
[2]. Autor - Maciej Rajfur. oficjalna strona Gazety Wrocławskiej Artykuł „Województwo dolnośląskie obchodzi swoje 25-lecie. Na uroczystej gali w operze nagrodzono zasłużonych dla regionu. Mamy zdjęcia!”, data publikacji  - 16.10.2023
[3]. Autor - Mateusz Kokoszewicz , oficjalna strona Gazety Wyborczej Artykuł „Województwo dolnośląskie ma 25 lat. "Sukcesem jest kolej, lecz potrzeba inwestycji", data publikacji - 18.06.2023
[4]. Autor - Oficjalny kanał nadawczy „Gmina Trzebnica, YouTube tytuł odcinka „Pociąg Kolei Dolnośląskich z wizerunkiem św. Jadwigi Śląskiej - patronki Trzebnicy„”, data premiery: 13.10.2023
[5]. Oficjalna stronna Urzędu Marszałkowskiego we Wrocławiu, Artykuł pt.  „XIII Święto Województwa Dolnośląskiego i Jubileusz 25-lecia powstania województwa”, data publikacji - 11.10.2023