Rada Unii Europejskiej

Rada Unii Europejskiej jest głównym organem prawodawczym Unii Europejskiej. Jest przy tym organem międzyrządowym – członkowie Rady reprezentują interesy swoich państw członkowskich i działają zgodnie z instrukcjami swoich rządów.

Funkcje
• Uchwala akty prawne UE
• Koordynuje ogólną politykę gospodarczą państw członkowskich UE
• Podpisuje umowy między UE a innymi krajami
• Zatwierdza roczny budżet UE
• Określa kierunki polityki zagranicznej i polityki obrony UE
• Koordynuje współpracę między sądami i organami policji państw członkowskich.

Rada podpisuje w imieniu UE umowy dotyczące różnych zagadnień, takich jak ochrona środowiska, handel, rozwój, włókiennictwo, rybołówstwo, nauka, technika i transport oraz wspólnie z Parlamentem Europejskim podejmuje decyzję o wielkości budżetu.

Rada jest także głównym forum współpracy przy kształtowaniu wspólnej polityki zagranicznej i obronnej. Unia nie posiada sił zbrojnych. Aby pomóc jej w szybszym reagowaniu na konflikty międzynarodowe i klęski żywiołowe, niektóre państwa UE udostępniają jednak swoje wojska siłom szybkiego reagowania, których zadania ograniczają się do pomocy humanitarnej, operacji ratunkowych i misji pokojowych.

Aby obywatele UE mieli równy dostęp do wymiaru sprawiedliwości w dowolnym miejscu w Unii, ministrowie sprawiedliwości w Radzie dążą do tego, aby wyroki sądowe wydane w jednym państwie UE – na przykład w sprawach rozwodowych – były uznawane we wszystkich innych państwach UE. Ministrowie sprawiedliwości i spraw wewnętrznych koordynują także kontrolę zewnętrznych granic UE oraz walkę z terroryzmem i międzynarodową przestępczością zorganizowaną.

Skład
Skład Rady nie jest stały. Działa ona w różnych formacjach, w ramach których państwa członkowskie reprezentowane są przez różnych ministrów. Delegatami do Rady są ministrowie, kierujący w swoich krajach resortami odpowiedzialnymi za problemy rozpatrywane na forum Rady.

Od wejścia w życie Traktatu Lizbońskiego istnieje dziesięć konfiguracji Rady:
• Rada do spraw Ogólnych
• Rada do spraw Zagranicznych
• Rada do spraw Gospodarczych i Finansowych
• Rada do spraw Współpracy w dziedzinie Wymiaru Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych
• Rada do spraw Zatrudnienia, Polityki Społecznej, Zdrowia i Polityki dotyczącej Konsumentów
• Rada do spraw Transportu, Telekomunikacji i Energii
• Rada do spraw Rolnictwa i Rybołówstwa
• Rada do spraw Ochrony Środowiska
• Rada do spraw Konkurencji
• Rada do spraw Edukacji, Młodzieży i Kultury

Poszczególnym składom Rady przewodniczy prezydencja, z wyjątkiem Rady do Spraw Zagranicznych, której z urzędu przewodniczy wysoki przedstawiciel UE do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa.

Decyzje Rady Unii Europejskiej są przygotowywane przez Komitet Stałych Przedstawicieli rządów państw członkowskich (COREPER). Jest on organem pomocniczym Rady i składa się ze stałych przedstawicieli (ambasadorów) państw członkowskich przy Unii Europejskiej (COREPER II) lub ich zastępców (COREPER I). W posiedzeniach COREPER-u uczestniczą także przedsta­wiciele Komisji Europejskiej oraz Sekretariatu Generalnego Rady.

Przygotowaniem projektów aktów prawnych zajmują się organy przygotowawcze Rady - komitety i grupy robocze. Ich zadaniem jest wypracowanie projektu aktu prawnego, który  (po usunięciu rozbieżności merytorycznych przez COREPER) jest przyjmowany przez ministrów ze wszystkich państw członkowskich na posiedzeniu Rady. Obecnie istnieje około 200 komitetów i grup roboczych.

Przewodnictwo w Radzie UE, zwane również prezydencją, sprawowane jest przez 3 państwa członkowskie (tzw. trio) przez 18 miesięcy. Państwa sprawują prezydencję według wspólnego, 18-miesięcznego programu działań Rady na ten okres, przygotowanego we współpracy z Komisją Europejską. Kolejność sprawowania prezydencji określa Rada.

Głosowanie
Co do zasady, Rada UE podejmuje decyzje kwalifikowaną większością głosów. Im większa liczba ludności danego państwa, tym więcej ma ono głosów, jednak liczba głosów jest ważona na korzyść państw słabiej zaludnionych:

Niemcy, Francja, Włochy i Wielka Brytania – 29 głosów
Hiszpania i Polska – 27
Rumunia – 14
Holandia – 13
Belgia, Czechy, Grecja, Węgry i Portugalia – 12
Austria, Bułgaria i Szwecja – 10
Chorwacja, Dania, Irlandia, Litwa, Słowacja i Finlandia – 7
Cypr, Estonia, Łotwa, Luksemburg i Słowenia – 4
Malta – 3
Ilość głosów ogółem – 352

Podczas głosowania w Radzie stosuje się „większość kwalifikowaną”, która zostaje osiągnięta, kiedy większość (w niektórych przypadkach nawet dwie trzecie) spośród 28 państw członkowskich UE oddaje głos „za” lub oddano co najmniej 260 głosów na 352 możliwych.

Dodatkowo każde państwo członkowskie może wystąpić o sprawdzenie, czy głosy „za” stanowią co najmniej 62% łącznej liczby ludności. Jeżeli ten warunek nie jest spełniony, wniosek nie może zostać przyjęty.

W przypadku głosowań w delikatnych kwestiach – takich jak bezpieczeństwo i sprawy zewnętrzne oraz podatki – decyzje Rady muszą być podejmowane jednomyślnie. Oznacza to, że każde państwo może zawetować decyzję.

Od 2014 r. zostanie wprowadzony system „podwójnej większości”. Wówczas wniosek, aby został przyjęty, będzie musiał zdobyć 2 rodzaje większości: większość państw (co najmniej 15) i większość łącznej liczby ludności UE (państwa głosujące „za” muszą stanowić co najmniej 65% ludności UE).

Oficjalna strona Rady Unii Europejskiej

Kontakt:

Rada Unii Europejskiej
Rue de la Loi / Wetstraat, 175
B-1048 Bruxelles/Brussel
Belgique/België
Tel: +32 2 281 61 11
Fax: +32 2 281 73 97 / 81