rozmiar czcionki: A | A | A

[Translate to English:]


Lower Silesia houses numerous arts institutions and is home of many outstanding artists.

The cultural capital of the region is Wrocław which, beside Warsaw and Cracow, is among Poland’s most signifi cant cultural centres. Wrocław boasts two theatres, an operetta, a pantomime theatre, a puppet theatre, a philharmonic, 10 museums, numerous galleries, three arts colleges and a large group of artists. Cultural life is also vibrant in other towns of the region that have excellent arts institutions: there are theatres, philharmonics and museums in Legnica, Jelenia Góra and Wałbrzych. The sprouting of numerous informal arts groups is a new phenomenon observed recently in the region’s smaller towns and villages, where what can be termed ‘arts colonies’ (e.g. in the village of Michałowice near Jelenia Góra) and alternative culture centres are being founded. In the 1960s and 70s Wrocław was viewed as Poland’s capital of the theatre and one of the world’s capitals of avantgarde theatre. Wrocław was the home of the Laboratory Theatre led by Jerzy Grotowski, an outstanding producer and reformer of the 20th century theatre. Avant-garde tendencies are also characteristic of the Lower Silesian visual artists, many of whom boast outstanding achievements including works in glass, ceramics, poster and industrial design. Music also plays a signifi cant role in the cultural life of Lower Silesia. Many outstanding composers live in the region, and plenty of music festivals, a Lower Silesian speciality, are organized here. The most signifi cant of those is the 40-year-standing “Wratislavia Cantans” held in the historical churches in Wrocław and in a number of other towns of the region. Each year, the festival hosts a few thousand artists from all over the world.<//font>

Klejnoty Europy. Skarb średzki w Muzeum Narodowym we Wrocławiu od 3 października do 30 grudnia 2012 r.

26.09.2012 11:37

Korona, zapona, zawieszki oraz inne elementy słynnego skarbu średzkiego można będzie oglądać w Muzeum Narodowym we Wrocławiu. Najcenniejszą częścią skarbu jest korona, której poszczególne segmenty zdobione są naprzemiennie trójlistnymi plakietami z barwną emalią i dużymi szafirami oraz mniejszymi granatami, akwamarynami, szmaragdami, spinelami, tektytami i perłami. Segmenty zwieńczone są figurami orłów trzymających w dziobach pierścienie i połączone szpilami, z których każda zakończona jest kwiatonem. Korona ze Środy Śląskiej jest klejnotem kobiecym zamówionym z okazji ślubu, na co wskazuje motyw pierścieni – oznaka małżeńskiego zobowiązania i symbol dobrej wróżby. Prawdopodobnie jej ostatnią właścicielką była Blanka de Valois, pierwsza żona Karola IV, zmarła w 1348 roku, a więc niedługo przed domniemanym czasem ukrycia i utraty skarbu. Korona wykonana została w XIV wieku i jest jedyną istniejącą koroną tego rodzaju, a niezwykle wysoka jakość pracy złotnika nadaje jej wyjątkową wartość.

Drugim pod względem wartości klejnotem jest kolista zapona, ozdobiona pośrodku kameą z chalcedonu, z przedstawieniem orła. Dookoła kamei oraz na zewnętrznym kręgu zapony umieszczone są szlachetne kamienie – granaty i szmaragdy. W kręgu zewnętrznym zachował się szafir oraz perły w wieńcach szmaragdów i granatów. Zapony tego typu służyły do spinania ceremonialnych płaszczy dworskich oraz szat koronacyjnych i liturgicznych.
Na wystawie pokazane zostaną również dwie złote zawieszki z końca XII wieku używane jako ozdoba głowy kobiecej (zdobione filigranem oraz szafirami, cytrynami, granatami i perłami), druga skromniejsza para zawieszek, złote pierścienie (jeden z niezachowanym pierścieniem, drugi z szafirem), sygnet z motywem półksiężyca i gwiazdy, taśma zdobnicza przeznaczona do okuwania cennych przedmiotów oraz część odnalezionych złotych monet.
Kurator: Jacek Witecki

Historia odnalezienia skarbu średzkiego
W maju 1988 roku, na podmiejskim wysypisku w Środzie Śląskiej, odnaleziono złote przedmioty, które trafiły tam wraz z ziemią i gruzem z prac rozbiórkowych na terenie Starego Miasta. Wiadomość o odkryciu przyciągnęła wkrótce poszukiwaczy amatorów i dotarła do służb archeologicznych. W wyniku przeprowadzonej akcji odzyskano złote i srebrne przedmioty, które po scaleniu stworzyły unikatowej wartości zespół średniowiecznych klejnotów i monet. Miejsce i prawdopodobny czas ukrycia drogocennych przedmiotów           
i monet – przed połową XIV wieku oraz charakter klejnotów pozwalają przypuszczać, że stanowiły one bankowy depozyt zastawny, pochodzący ze skarbca Luksemburgów, z czasów panowania Karola IV. Wiadomo, że władca ten zaciągał pożyczki u żydowskich bankierów w Środzie Śląskiej.
Skarb przekazany został do zbiorów Muzeum Narodowego we Wrocławiu i po raz pierwszy pokazany w 1997 roku. Następnie znalazł się jako stały depozyt na ekspozycji w Środzie Śląskiej. Korona i inne zabytki były prezentowane na wystawach w Warszawie, Dreźnie, Valladolid i w Brukseli.