Co to jest prawo pierwotne i prawo wtórne?

•    Traktat o Europejskiej Wspólnocie Węgla i Stali (podpisany 18 kwietnia 1951 r., wszedł w życie 23 lipca 1952 r., wygasł po 50 latach
•    Traktat o Europejskiej Wspólnocie Energii Atomowej (podpisany 25 marca 1957 r., wszedł w życie 1 stycznia 1958 r.)
•    Traktat o Wspólnocie Europejskiej (podpisany 25 marca 1957 r., wszedł w życie 1 stycznia 1958 r.)
•    Jednolity Akt Europejski (podpisany 17 i 28 lutego 1986 r., wszedł w życie 1 lipca 1987 r.)
•    Traktat o Unii Europejskiej (z Maastricht) (podpisany 7 lutego 1992 r., wszedł w życie 1 listopada 1993 r.)
•    Traktat Amsterdamski (podpisany 2 października 1997 r., wszedł w życie 1 maja 1999 r.).
•    Traktat  nicejski o zmianie traktatu o Unii Europejskiej , traktaty ustanawiające Wspólnoty Europejskie oraz niektóre związane z nimi akty z 26 lutego 2001 r., wszedł w życie 1 lutego 2003 r.
•    Traktat z Lizbony zmieniający Traktat o Unii Europejskiej i Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską podpisany w Lizbonie dnia 13 grudnia 2007 r., wszedł w życie 1 grudnia 2009r.
oraz traktaty akcesyjne  z 1972 r., 1979 r., 1985 r., 1994 r., 2003 r., 2005 r., 2007 r. o przystąpieniu nowych państw członkowskich  do Unii Europejskiej.

Prawo wtórne (pochodne) Unii Europejskiej jest to prawo stanowione przez poszczególne instytucje (organy) Unii, a akty prawne, będące efektem procesu decyzyjnego, są określane jako pochodne (wtórne) źródła prawa UE. Każdy z unijnych aktów wywołuje innego rodzaju skutki prawne i pozwala na osiągnięcie innych celów. Instytucje UE mogą – realizując swoje cele traktatowe – wydawać akty prawne o charakterze wiążącym oraz niewiążącym.  Do  wiążących źródeł prawa wtórnego UE można zaliczyć:
•    ogólne zasady prawa
•    umowy międzynarodowe
•    rozporządzenia
•    dyrektywy

Do niewiążących źródeł prawa Unii Europejskiej należą zaś zalecenia i opinie.

Opracowała: Paulina Dobrosz-Dzierżanowska  
doradca ds prawa unijnego