„Kościoły Pokoju na Dolnym Śląsku” w Brukseli

Ekspozycja przedstawia zachowane do dziś XVII-wieczne Kościoły Pokoju w Jaworze (1654) oraz Świdnicy (1656), niezwykłej klasy artystycznej zabytki architektury i największe drewniane budowle o funkcjach religijnych w Europie.

Na inaugurację wystawy przybyli przedstawiciele Konferencji Kościołów Europejskich (KEK), protestanckiego Kościoła Ewangelickiego w Niemczech (EKD), przedstawiciele instytucji unijnych, a także mieszkający w Brukseli Dolnoślązacy oraz sympatycy Dolnego Śląska.

Wieczór otworzyli organizatorzy – Ewa Woods, Dyrektor Regionalnego Biura Województwa Dolnośląskiego w Brukseli oraz o. Krystian Sowa, Dyrektor kaplicy ekumenicznej ‘Chapel of the Resurrection – Chapel for Europe’, którzy po krótkim wprowadzeniu oddali głos Michałowi Rynkowskiemu, który przedstawił dolnośląskie Kościoły Pokoju pod kątem ich znaczenia dla historii i wzajemnych stosunków polsko-niemieckich. W 1989 r. to właśnie w jednym z tych kościołów, w Świdnicy, w drodze do Krzyżowej, ówczesny premier Tadeusz Mazowiecki i kanclerz Niemiec Helmut Kohl modlili się razem o pokój i pojednanie pomiędzy dwoma narodami. Podkreślił, że budowle te są symbolem wspólnej, skomplikowanej przeszłości, ale jednocześnie świadectwem ponadczasowych, uniwersalnych wartości i przemian. Justyna Napiórkowska z brukselskiej Galerii Sztuki przedstawiła Kościoły z punktu widzenia ich trudnej do przecenienia wartości architektonicznej i kulturowej. Porównała, jak zastosowane w nich rozwiązania i niektóre elementy wnętrz zostały kopiowane i wykorzystywane w kościołach katolickich. Dla przedstawiciela Konferencji Kościołów Europejskich Franka-Dietera Fischbacha Kościoły Pokoju stały się punktem wyjścia do dyskusji o tolerancji i poszanowaniu wzajemnej, często niełatwej, historii w dzisiejszej Europie.

Wystawa prezentowana będzie do 9 grudnia br. w kaplicy ekumenicznej ‘Chapel of the Resurrection', Rue Van Maerlant 22-24, Bruksela.

Zapraszamy do odwiedzenia galerii zdjęć z wydarzenia.

*

Informacje nt. Kościołów Pokoju

Na mocy Pokoju Westfalskiego, kończącego wojnę trzydziestoletnią (1618-1648), cesarz Ferdynand III Habsburg pod naciskiem protestanckiej Szwecji wyraził zgodę na wzniesienie  trzech świątyń, tzw. „Kościołów Pokoju”, w Jaworze, Głogowie i Świdnicy.
Postawił przy tym szereg warunków:
- budowle można było zbudować jedynie z materiałów nietrwałych, gwarantujących im tymczasowość (drewno, piasek, słoma, glina),
- mogły być wybudowane wyłącznie poza murami miejskimi, jednak nie dalej niż na odległość strzału armatniego,
- ich kształt musiał odbiegać od tradycyjnego kształtu świątyni, nie mogły mieć wież ani dzwonów,
- budowa musiała zostać ukończona w ciągu jednego roku,
- kosztami budowy mieli być obciążeni wyłącznie protestanci,
- nie mogły przy nich powstać szkoły parafialne.
Do dziś przetrwały dwa z nich – w Jaworze i  Świdnicy.

Kościół w Świdnicy ma 44 m długości, 30,5 m szerokości, zajmuje powierzchnię 1090 m kw. Świątynia mieści 7500 osób, z czego 3000 ma miejsca siedzące. Uwagę zwraca loża honorowa dla rodziny Hochbergów – właścicieli zamku Książ, którzy dostarczyli większość drewna do budowy świątyni. Cennymi elementami wyposażenia kościoła są ołtarz oraz ambona.

Kościół w Jaworze ma 43,5 m długości, 14 m szerokości i 15,7 m wysokości, zajmuje powierzchnię 1180 m kw. Świątynia mieści 6000 osób. W jego wnętrzu odnajdziemy zasługujące na uwagę elementy barokowe: ołtarz, ambona i chrzcielnica. Cztery kondygnacje empor, ozdabiają 143 sceny ze Starego i Nowego Testamentu, pejzaże z zamkami i tarcze heraldyczne.

W 2001 r. oba zabytki zostały wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO.